İbşir Mustafa Paşa (Deyyusu Ekber)

Padişah Deli İbrahim

Padişah İbrahim’e Deli lakabı yaptığı alışılmamış davranışlardan dolayı verilmişti. Ne var ki  ekber ve erşet sistemi gelip sancağa çıkma kaldırıldıktan sonra kendisi gibi şehzadelerin saraya hapsedilerek yaşamaya mecbur bırakılmaları onların normal insan olabilmelerini de zorlaştırmıştı.

Takvimler 1648 yıllarını gösterdiğinde Deli İbrahim hala padişahtı ve bir sürü de sorunlarla uğraşmaktaydı. Bir yandan savaşlarda toprak kaybederken ekonomide de para sürekli değerini kaybetmeyi sürdürüyordu. Bunlar da yetmiyormuş gibi iç isyanlar da artıp gidiyordu.

Bir padişahın ve birkaç vizyonsuz devlet adamının devletin bekası ve kardeş kanı dökülmesin bahanesiyle devleti içine düşürdükleri girdap günden güne devleti eritmeye devam ediyordu.

Şeyh Vefa Sultan ( Muslihuddin Mustafa)

 Konya’da doğdu. Lâmiî Çelebi, onun bir kitabın kapağına künyesini Mustafa b. Ahmed es-Sadrî el-Konevî el-Med‘uv bi-Vefâ şeklinde kaydettiğini ve kendisinin bu kitabı gördüğünü söyler (Nefehât Tercümesi, s. 559).  Hacı Yahyâ (Safâyî, vr. 10b) onun dedesidir. Vefâ, İbnülvefâ, İbn Vefâ, Vefâzâde, Ebü’l-Vefâ gibi lakaplarla anılır. Ancak şiirlerinde mahlas olarak kullandığı “Vefâ” diğerlerinden daha çok yaygınlık kazanmıştır. İbn Vefâ lakabını annesinin adı olan Vefâ’dan almıştır (Mecdî, s. 251). İki oğluyla bir kızının olduğu ve kızını Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî’nin neslinden Şeyh Âbid Çelebi ile evlendirdiği anlaşılmaktadır (Erdemir, s. 33-34).