Abbasiler etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster
Abbasiler etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster

12 Haziran 2025 Perşembe

Samarra'da Anarşi Dönemi /Orta Abbasi Krizi

 Samarra Anarşi Dönemi (Arapça: فوضى سامراء, Fawḍā Sāmarrā), Abbasi Halifeliği'nde 861-870 yılları arasında yaşanan siyasi istikrarsızlık ve iç çatışmalar dönemidir. Bu dönem, Türk kökenli askerî güçlerin (Gulam sistemi) Abbasi yönetiminde etkin hale gelmesi ve halifelerin otoritesinin zayıflaması ile karakterize edilir.

Türk askerlerinin artan gücü ve etkisi: Abbasi Halifesi Mu'tasım, Türk askerlerini orduya dahil etmiş ve Samarra şehrini onlar için bir başkent olarak inşa ettirmiştir. Zamanla bu Türk askerleri orduda üst makamlara gelmiş ve halifelerin güvenini kazanmışlardır. Ancak bu durum, Bağdat halkı ile Türkler arasında çatışmalara yol açmış ve Türk askeri gruplarının devlet işleri üzerinde aşırı derecede etkili olmasına neden olmuştur. Bu da tepkilere yol açmıştır. Hepsinden öte Türk komutanların kendi aralarındaki bitmek bilmeyen mücadeleleri büyük bir kargaşa ve anarşiye yol açmıştır. Zaten iç mücadeler Türk tarihinin de acı bir gerçeğidir. Burada da bu karakteristiğin etkisini gördüğümüzü söyleyebiliriz.

Dönemin Önemli Özellikleri:

  1. Halifelerin Kısa Süreli İktidarı:

    • Halife Mütevekkil'in Öldürülmesi (861): Dönemin başlangıcı sayılır. Mütevekkil, Türk askerî komutanlar tarafından öldürüldü.

    • Haleflerinin Zayıflığı: Muntasır, Mustain, Mu‘tez ve Mühtedi gibi halifeler, Türk komutanların (Boga el-Kebir, Vasıf et-Türkî gibi) kontrolü altında kısa sürelerle tahta çıktı ve çoğu öldürüldü.