Abbasi Halifesi Mütevekkil Billah (tam adıyla Ca'fer ibn Muhammed el-Mutasım billah), Abbasi Halifeliği'nin onuncu halifesidir. 847'den 861'e kadar hüküm sürmüştür. Dönemi, bazı önemli değişimlere ve olaylara sahne olmuştur.
İşte Mütevekkil Billah'ın dönemiyle ilgili önemli noktalar:
* Hilafete gelişi: Kardeşi Vâsık'tan sonra hilafete geçmiştir. Başlangıçta halifenin gücünü ve bürokrasi üzerindeki kontrolünü sağlamlaştırmaya odaklanmıştır.
* Dini politikaları: Mütevekkil, seleflerinin sapkın Mu'tezile mezhebini destekleyen ve "Mihne" adı verilen (Kur'an'ın yaratılmış olup olmadığına dair) bir inanç sorgulamasını dayatan İslam alimlerinin zorla sahih itikaddan ayrilmaya zorlandığı politikalarından uzaklaşmıştır. Mihne'yi sona erdirmiş ve Ahmed ibn Hanbel gibi kıymetli İslam alimlerini serbest bırakarak Sahih Sünni mezhebine dönüş yapmıştır. Bu, İslami alanda önemli bir değişiklik olarak kabul edilir.
* Gayrimüslimlere karşı tutumu: Gayrimüslim tebaaya karşı daha net bir politika izlemesiyle bilinir. Bu dönemde yıkılması gereken sinagoglar ve kiliseler yıkılmış, Hristiyanlar ve Yahudiler için gereken özel kıyafet kuralları yeniden uygulanmaya başlanmıştır. Kerbela'da bir şirk ve hurafe merkezine dönen Hüseyin ibn Ali'nin türbesini yıktırdı. Ayrıca buraya yapılan sözde hac ziyaretlerini yasakladı.
* Türk askerlerine bağımlılık: Selefleri gibi o da ordu içinde Türk askerlerine büyük ölçüde güvenmeye devam etmiştir. Ancak bu durum, sonradan onun sonunu hazırlayan bir faktör olmuştur.
* Suikastı: Mütevekkil, 861 yılında Türk muhafızları tarafından kendi oğlu Müntasır'ın da desteğiyle suikaste uğramıştır. Bu olay, "Samarra'da Anarşi" olarak bilinen ve Abbasi Halifeliği'nde büyük siyasi istikrarsızlığa yol açan bir dönemin başlangıcı olmuştur.
* İmar faaliyetleri: Samarra'daki Büyük Cami de dahil olmak üzere birçok yapı inşa ettirmesiyle bilinir. Yeni saraylar yaptırmış ve Samarra'nın kuzeyinde kendi adını taşıyan el-Ca'feriyye şehrini kurmuştur.
Mütevekkil'in hükümdarlığı, Abbasi Halifeliği tarihinde hem siyasi hem de dini açıdan önemli dönüşümlerin yaşandığı bir dönem olarak öne çıkar.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder