5 Temmuz 2025 Cumartesi

Silifke Olba Putperest Dönemi Kenti Tarihi

 Silifke Uzuncaburç Putperestlik Dönemi Kenti, Mersin'in Silifke ilçesinin 30 km kuzeyinde yer alan, zengin ve köklü bir tarihe sahip önemli bir ören yeridir. Tarihi, Helenistik dönemden Bizans dönemine kadar uzanan geniş bir zaman dilimini kapsar.

Erken Dönemler ve Olba Krallığı

Uzuncaburç'un bilinen tarihi, MÖ 3. yüzyıla kadar gitmektedir. Özellikle Helenistik Dönem'de, bölgedeki Olba Krallığı'nın önemli bir Putperest tapınak merkeziydi. Halk arasında Luwiler'in yaşadığı düşünülmekte ve Luwi Fırtına Putu Tarhu(nt) için önemli bir kült merkezi olduğu tahmin edilmektedir. MÖ 305-281 yılları arasında hüküm süren Seleukos Nikator I tarafından yaptırılan Zeus Olbios Putperest Tapınağı, bu dönemin en görkemli yapılarından biridir ve bölgenin Putperestlik dini merkezi konumundaydı.

Roma Putperestlik Dönemi ve Diokaesareia

MS 72 yılında, Roma İmparatoru Vespasianus döneminde, Uzuncaburç, Olba Putperest Tapınak Devleti'nin merkezinden ayrılarak Diokaesareia (Tanrı-İmparator/Tağut Kenti) adıyla özerk bir şehir haline geldi ve kendi adına para basma hakkına sahip oldu. Bu dönemde kentte pek çok imar faaliyetleri gerçekleşti. Günümüzde ayakta kalan birçok yapı, Roma Putperestlik dönemine aittir:

 * Tiyatro: MS 2. yüzyılda, Roma İmparatorları Marcus Aurelius ve Lucius Verus döneminde inşa edilmiştir. 3000 kişilik kapasiteye sahiptir.

 * Tören Kapısı: MS 1. yüzyıldan kalma, 7 metre yüksekliğinde ve 1 metre çapında 5 Korint sütunundan oluşur.

 * Sütunlu Cadde: Kentin ana caddelerini oluşturan bu sütunlu yollar, Zeus Putperest Tapınağı'ndan Tyche Putperest Tapınağı'na kadar uzanır.

 * Tyche Putperest Tapınağı (Şans Tanrıçası ,/ Putiçesi Tapınağı): MS 1. yüzyılın ikinci yarısında kentin soylularından Oppius ve eşi Kyria tarafından yaptırılmıştır.

 * Anıt Mezar: Kent dışında yer alan, piramit çatılı, 15 metre yüksekliğindeki bu anıt mezarın bir krala ait olduğu düşünülmektedir.

 * Helenistik Kule: Kent surlarının kuzeydoğusunda yer alan 23 metre yüksekliğindeki bu kule, savaş zamanında halkın sığınması için kullanılmıştır. Kentin günümüzdeki "Uzuncaburç" adını almasına da bu kule ilham vermiştir.

Bizans Dönemi ve Sonrası

Hristiyanlığın yayılmasıyla birlikte, Uzuncaburç'taki birçok  putperest tapınak, özellikle Zeus Putperest Tapınağı, 5. yüzyılda kiliseye çevrilmiştir. Orta Çağ'da ise kentin önemini yitirdiği ve terk edildiği düşünülmektedir.

Osmanlı İmparatorluğu döneminde, ören yerinin hemen doğusunda yeni bir yerleşim yeri oluşmuş ve bu yerleşim yeri ile putperest kent, Helenistik kuleden esinlenerek "Uzuncaburç" adını almıştır.

Günümüzdeki Durumu

Günümüzde Uzuncaburç, iyi korunmuş kalıntılarıyla önemli bir turistik ve arkeolojik merkezdir. Yapılan kazı ve restorasyon çalışmalarıyla kentin 2300 yıllık tarihi gün yüzüne çıkarılmaya devam etmektedir. Özellikle Zeus Putperest Tapınağı ve Helenistik Kule gibi yapılar, Anadolu'daki benzerleri arasında eşsiz bir konuma sahiptir.

Uzuncaburç, Silifke'nin Toroslar'a doğru uzanan vadilerinde, denizden yaklaşık 1200 metre yükseklikte konumlanmıştır ve çevresiyle güçlü bir etkileşim içinde olan, stratejik bir başkent konumundaydı.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder