12 Şubat 2025 Çarşamba

Ürdündeki Abd Vekil Krallığına Giden Yolun Tarihi

 



Ürdün Kralı II. Abdullah, bir zamanlar Mekke ve Medine'yi yöneten bir aile olan Haşimi sülalesinden geliyor. Peki, günümüzde Ürdündeki Abd Vekili Krallığa nasıl geldiler? Her şey Mekke Emiri Şerif Hüseyin bin Ali ile başlıyor.

Şerif Hüseyin, 1908 yılında Osmanlı tarafından Mekke Emiri olarak atandı. Atayanlar dostu düşmanı haini sadıkı birbirinden ayıramayan İttihatçılardı. Ancak 1916 yılında, kendisine bir Arap krallığı vaat eden İngilizlerin desteğiyle Arap İsyanı'nı başlatarak Osmanlı Devleti ’ne ihanet etti. 




Osmanlı Devleti ’ne İttihatçıların ırkçı ve batıcı uygulamalarına karşı bir miktar kızgınlıkları olsa da, bu tarihten sonra Ortadoğu'da ortaya çıkan kanlı çatışmalar ve bölünmeler bundan çok daha ağır acıları yaşattı Müslüman Araplara.



Oysa İngilizler asla sözlerini tutmayı düşünmediler. Şerif Hüseyin Osmanlı ile savaşırken, İngiltere ve Fransa gizlice Sykes-Picot Anlaşması'nı (1916) imzaladılar - Orta Doğu'yu aralarında paylaştılar.


1. Dünya Savaşı'ndan sonra, Araplara bağımsızlık(!) vermek yerine, İngilizler ve Fransızlar bölgeyi sömürgeleştirdiler. Fransızlar Suriye'yi, İngilizler Filistin ve Irak'ı aldı. Şerif Hüseyin'in bir Arap imparatorluğunu yönetme hayalleri böylece yerle bir oldu, emperyalist batının sözlerine güvenen herkesin başına gelen onun da başına geldi. 


İngilizler bir taktik gereği olarak oğlu vekil kral olarak Abdullah'ı Ürdün Emiri (1921) ve diğer oğlu Faysal'ı Irak vekil Kralı olarak atadı. Haşimiler Ürdün tahtına bu şekilde vekil kral olarak İngilizlerce oturtuldular. 


Bu arada, 1924'te Şerif Hüseyin, İbn Suud'un Vahhabilerle ittifak kurarak Hicaz'ı ele geçirip Suudi Devleti'ni kurmasıyla Mekke ve Medine'yi kaybetti. İngilizler bu olayda gizlice İbn Suud'u bir ölçüde desteklediler. Şerif Hüseyin'in ise tatlı sözler söyleyerek onu idare edip ihanet ettiler. Haşimilerin buradaki kolu böylece kovuldu ve günümüz Suudi Arabistan'ındaki  yönetimleri sona erdi. Zaten İngiliz ve diğer emperyalistler olan zafere çökerler. Batmakta olana yardım etmezler. Diğerine ise biz sana kazandırdık diyerek köle yaparlar. 



Kral I. Abdullah, 1951'de Britanya ve ‘İsrail’ in vekil güçlüğünü yaptığı için bir Filistinli tarafından öldürülene kadar Ürdün'ü yönetti. Torunu Kral Hüseyin vekil krallık yönetimini devraldı ve 1999'a kadar yönetti.




Kral Hüseyin, 1994’te efendisi  ‘İsrail’ ile bir barış(!) anlaşması imzaladı ve Ürdün vekil krallığı, Siyonist devleti tanıyan 2. Arap ülkesi oldu.


Vekil efendisinin karşısında 




Hiç yorum yok:

Yorum Gönder